• Boek 3 Artikel 45 (3:45 BW)

    Pauliana buiten faillissement

    1. Indien een schuldenaar bij het verrichten van een onverplichte rechtshandeling wist of behoorde te weten dat daarvan benadeling van een of meer schuldeisers in hun verhaalsmogelijkheden het gevolg zou zijn, is de rechtshandeling vernietigbaar en kan de vernietigingsgrond worden ingeroepen door iedere door de rechtshandeling in zijn verhaalsmogelijkheden benadeelde schuldeiser, onverschillig of zijn vordering vóór of na de handeling is ontstaan.
    2. Een rechtshandeling anders dan om niet, die hetzij meerzijdig is, hetzij eenzijdig en tot een of meer bepaalde personen gericht, kan wegens benadeling slechts worden vernietigd, indien ook degenen met of jegens wie de schuldenaar de rechtshandeling verrichtte, wisten of behoorden te weten dat daarvan benadeling van een of meer schuldeisers het gevolg zou zijn.
    3. Wordt een rechtshandeling om niet wegens benadeling vernietigd, dan heeft de vernietiging ten aanzien van de bevoordeelde die wist noch behoorde te weten dat van de rechtshandeling benadeling van een of meer schuldeisers het gevolg zou zijn, geen werking, voor zover hij aantoont dat hij ten tijde van de verklaring of het instellen van de vordering tot vernietiging niet ten gevolge van de rechtshandeling gebaat was.
    4. Een schuldeiser die wegens benadeling tegen een rechtshandeling opkomt, vernietigt deze slechts te zijnen behoeve en niet verder dan nodig is ter opheffing van de door hem ondervonden benadeling.
    5. Rechten, door derden te goeder trouw anders dan om niet verkregen op goederen die het voorwerp waren van de vernietigde rechtshandeling, worden geëerbiedigd. Ten aanzien van de derde te goeder trouw die om niet heeft verkregen, heeft de vernietiging geen werking voor zover hij aantoont dat hij op het ogenblik dat het goed van hem wordt opgeëist, niet ten gevolge van de rechtshandeling gebaat is.

    Toelichting

    In de wet kennen we verschillende vormen van de actio pauliana. In dit geval gaat het om de pauliana buiten faillissement. De faillissementspauliana vinden we in artikel 42 en artikel 45 Fw.

    Pauliana buiten faillissement

    De regel luidt dat het elke schuldenaar vrij staat om over zijn eigen vermogen te beschikken. Deze vrijheid wordt echter aan banden gelegd indien een schuldenaar hiermee zijn schuldeisers benadeelt. Door middel van dit artikel kan elke schuldeiser opkomen tegen benadelingen door zijn schuldenaar.

    Alleen een schuldeiser van de schuldenaar kan een beroep doen op deze Pauliana. Een derde kan geen gebruik maken van deze mogelijkheid. Op de vraag of de vordering van de schuldeiser opeisbaar moet zijn biedt de literatuur geen antwoord.

    Daarnaast moet het gaan om een daadwerkelijke benadeling. De schuldeiser moet daadwerkelijk benadeeld zijn in zijn verhaalsmogelijkheden. Deze wordt beoordeeld naar het moment dat de schuldeiser zijn rechten uitoefent.

    Vordering instellen tegen wie?

    Belangrijk is tegen wie zo’n vordering moet worden ingesteld. Een benadeelde schuldeiser kan de Pauliana instellen tegenover degene die het vermogensbestanddeel van de schuldenaar verkregen heeft. Maar ook tegen een derde die het verkregen heeft.

    Jurisprudentie

    Geen jurisprudentie beschikbaar.